عوارض قرص های ضد بارداری را بشناسید

عوارض قرص ضد بارداری یکی از مواردی است که می بایست پیش از استفاده از این محصول نسبت به آن آگاهی های لازم را کسب کرد. به طور کلی، می توان قرص ال دی را یکی از رایج ترین شیوه های پیشگیری از بارداری به حساب آورد. دلایل متعددی سبب افزایش استقبال از این روش پیشگیری شده است. برای مثال، استفاده از قرص ال دی درصد خطای بسیار اندکی (زیر یک درصد) داشته و می توان به واسطه استفاده از این محصول، با اطمینان نسبت به جلوگیری از بارداری های ناخواسته اقدام نمود.

همان طور که می دانید، تمامی داروهای شیمیایی علاوه بر مزیت های درمانی و خواصی که دارند، عوارضی را نیز به دنبال خواهند داشت. به همین جهت بهتر است به هیچ عنوان به صورت خودسرانه مصرف نشوند و تمامی مراحل با نظارت پزشک معالج صورت پذیرد. در ادامه به بررسی عوارض قرص جلوگیری از بارداری پرداخته و هر کدام را به طور کامل مورد ارزیابی قرار می دهیم.

لزوم مشورت با پزشک پیش از مصرف قرص ال دی

همانطور که اشاره شد، بهتر است پیش از تصمیم برای استفاده از قرص ال دی به جهت پیشگیری از بارداری ناخواسته، به پزشک مراجعه نمایید. زیرا در این مواقع، معمولا پزشک در ابتدا به بررسی وضعیت شما پرداخته و با توجه به ویژگی های جسمانی و سلامت بدنی شما، نسبت به استفاده یا عدم استفاده از این دارو پیشنهاداتی را ارائه می دهد. همچنین ممکن است لازم باشد تا شما، تنها از نوع خاصی از قرص ها و دارو های ضد بارداری استفاده نمایید که نیازمند توصیه پزشک است.

افرادی که به صورت خودسر و بدون توجه به دستورات پزشک معالج نسبت به استفاده از این دارو ها اقدام می نمایند، ممکن است با عوارضی نظیر سرطان و بیماری های اندام داخلی مانند کبد روبرو شوند که به عنوان عوارض قرص ضد بارداری شناخته می شوند. همچنین مصرف این دارو می تواند با برخی از داروهای شیمیایی دیگر تداخل داشته و مشکلاتی را ایجاد نماید. برای مثال، استفاده همزمان داروی انعقاد خون و داروی ضد بارداری منجر به تغییراتی در بدن می شود که نتیجه آن دفع شدن داروی انعقاد خون است. پس در این حالت، دارو تاثیرات خود را از دست داده و عملا بلااثر خواهد شد.

عوارض عمومی قرص ضد بارداری شامل چه مواردی است؟

به طور کلی می توان موارد متعددی را به عنوان عوارض قرص ضد بارداری به شمار آورد. برای مثال، موارد زیر جزو عوارض عمومی استفاده از دارو هستند:

• ریفلاکس معده
• استفراغ و حالت تهوع
• یبوست
• جمع شدن در بافت بدن
• یرقان و زردی
• ترشحات نوک سینه
• افزایش تیرگی پوست بدن
• بالا رفتن دمای بدن
• افزایش کلسترول بد خون

همچنین می توان مشکلات کبدی و سایر بیماری های مرتبط با اندام های داخلی را جزو عوارض استفاده خودسرانه این دارو برشمرد. البته توصیه می شود که در صورت امکان این دارو را پیش از خواب و پس از شام مورد مصرف قرار دهید تا عوارض کمتری گریبان گیر شما شود. در ادامه به صورت تخصصی تر به بررسی عوارض قرص ضد بارداری خواهیم پرداخت.

مشکلات سیستم انعقاد خون

یکی از جدی ترین عوارضی که می تواند به دلیل استفاده از قرص ضد بارداری بروز کند، افزایش احتمال سکته مغزی است. این عارضه معمولا در افرادی پدید می آید که برای طولانی مدت و بدون در نظر گرفتن توصیه های پزشک، این دارو را مورد استفاده قرار می دهند. در صورتی که پس از مصرف قرص جلوگیری از بارداری، مایعات و آب زیادی مصرف نکنید، احتمال بروز این عارضه افزایش پیدا می کند. بدین ترتیب، در مواقعی که نمی توانید آب زیادی بنوشید، بهتر است از مصرف این قرص امتناع کنید تا دچار عارضه نشوید.

افزایش فشار خون

می توان بالا رفتن فشار خون را یکی از عوارض معمول و رایج استفاده از این دارو در نظر گرفت. پس افرادی که به بیماری فشار خون مبتلا هستند باید ملاحظات بیشتری را در نظر بگیرند تا در صورت مصرف کردن قرص ال دی، دچار مشکل جسمانی نشوند. البته به طور کلی، توصیه می شود افرادی که فشار خون بالای ۱۴ دارند، این دارو را مورد مصرف قرار ندهند.

ناراحتی عصبی

افرادی که برای پیشگیری از بارداری، قرص ال دی مصرف می کنند، احتمال دارد که با مشکلاتی نظیر سردرد های میگرنی مزمن روبرو شوند. زیرا این دارو حاوی مقادیری از هورمون استروژن است که بر روی سیستم عصبی تاثیر گذاشته و سبب بروز ناراحتی اعصاب می شود.

افزایش احتمال لخته شدن خون در زمان جراحی

به طور کلی، برای ساخت و تولید قرص ال دی از دو هورمون استروژن و پروژسترون استفاده می شود که این دو هورمون از هورمون های مهم جنسی به شمار می روند. به همین دلیل، استفاده از این محصول می تواند سبب بروز عوارضی نظیر افزایش لخته شدن خون در رگ ها گردد. در همین راستا، پزشکان توصیه می کنند که چند هفته پیش از عمل جراحی، بیمار مصرف قرص ضد بارداری را متوقف کند که در حین عمل مشکلی به وجود نیاید.

بروز عفونت های واژینال

فرآیند عملکرد قرص های ضد بارداری به گونه ای است که مدت زمان قاعدگی را به تاخیر انداخته و دستخوش تغییراتی می کند. علاوه بر این، همان طور که اشاره شد، این دارو حاوی هورمون استروژن است و تغییراتی مانند بزرگ شدن سینه را ایجاد خواهد کرد. پس طبیعی است که بروز عفونت های واژینال در این افراد شیوع بیشتری داشته و محتمل تر است. همچنین می توان مصرف بی رویه قرص ال دی را به عنوان یکی از دلایل ابتلا به سرطان سینه و سرطان رحم به شمار آورد.

اختلالات پوست و مو

استروژن یک هورمون زنانه است که در ساخت قرص ال دی مورد استفاده قرار می گیرد. این هورمون تغییرات متعددی را در بدن زنان ایجاد کرده و تحت عنوان هورمون زیبایی شناخته می شود. ترشح شدن این هورمون در بدن زنان، سبب افزایش زیبایی، سلامت جنسی و ظرافت و لطافت بیشتر می شود. به همین دلیل، برخی از خانم ها برای افزایش جذابیت شخصی، به صورت خودسرانه نسبت به مصرف قرص ضد بارداری اقدام می کنند. این رفتار در افرادی که به خودزشت پنداری مبتلا هستند هم دیده شده و یکی از اقدامات رایج آن ها به شمار می آید.

شاید اینطور به نظر برسد که مصرف قرص ضد بارداری سبب پرپشت شدن موها و بهبود مشکلات پوستی می شود، اما می بایست پیش از مصرف، عوارض آن را نیز مدنظر داشته باشید. مصرف قرص ال دی بدون دستور پزشک، سبب ایجاد مشکلات پوست و مو شده و حتی می تواند زیبایی را به مراتب کمتر کند. برای مثال، استفاده از این دارو موجب می شود که رشد مو در تمامی قسمت های بدن افزایش یافته و بدن پر مو شود. پس بهتر است برای روبرو نشدن با عوارض قرص ضد بارداری،  پیش از مصرف با پزشک مشورت نمایید.

عوارض قرص ضد بارداری بر روی لقاح

در طی مطالعات و پژوهش هایی که برای بررسی عوارض قرص ضد بارداری انجام شده است، نتایج بیانگر این موضوع هستند که رابطه ای جدی بین مصرف قرص ال دی و ناهنجاری های لقاح وجود خواهد داشت. به شکلی که مصرف این دارو در روزهای منتهی به لقاح، منجر به افزایش ایجاد عوارضی جبران ناپذیر خواهد شد. وزن کم کودک، زایمان زودرس و مشکلات و اختلالات مادرزادی جزو عوارض استفاده از این قرص به شمار می آیند. در مواردی که همزمان با لقاح، قرص جلوگیری از بارداری مورد استفاده قرار گرفته است؛ خطر بارداری خارج رحم و بارداری نا به جا، به طرز قابل توجهی افزایش می یابد.

نقایص زایشی

با توجه به پژوهش ها و تحقیقاتی که در زمینه عوارض قرص ضد بارداری انجام شده است، زنانی که در ابتدای فرآیند بارداری از قرص ال دی استفاده کرده اند، نسبت به کسانی که از این قرص ها استفاده نکرده اند، نقایص زایمان بیشتری را تجربه کرده اند. برای مثال، مصرف قرص ضد بارداری سبب بروز هیپوسپادیاس می شود که یکی از نقایص زایشی پسران به شمار می آید.

به طور کلی، در زمان بارداری، هر دارو یا ماده شیمیایی که مادر از آن استفاده نماید، به کودک منتقل شده و اثرات آن بر کودک نیز نمایان می شود. پس بهتر است در صورتی که شک دارید که باردار هستید یا خیر، سریعا نسبت به انجام تست بارداری اقدام نمایید. در غیر این صورت ممکن است عوارضی جیران ناپذیر گریبان گیر شما شود.

عوارض قرص ضد بارداری بر شیردهی

مصرف قرص ضد بارداری در زمان شیردهی به هیچ عنوان توصیه نمی شود و بهتر است پیش از اقدام به مصرف خودسرانه این دارو، با پزشک مشورت نمایید. زیرا در زمان بارداری و شیردهی لازم است تا شرایط متعددی مورد کنترل قرار گیرد. در این دوره های حساس، هر ماده ای که وارد بدن می شود ممکن است مشکلاتی را برای نوزاد به همراه آورد. زیرا کیفیت شیردهی به تغذیه مادر و سلامت جسمی و روانی او وابسته است.

همچنین مصرف قرص اورژانسی که حاوی استروژن است می تواند کیفیت شیردهی را دستخوش تغییر قرار دهد. اگر شیر مادر کیفیت بالایی نداشته و نتواند نیاز کودک را به طور کامل برطرف نماید، وزن کودک کم شده و آسیب های متعددی را در ادامه روند تحولی تجربه خواهد کرد. به همین دلیل توصیه می شود که: قرص ضد بارداری در ۶ ماه اول پس از زایمان مورد مصرف قرار نگیرد.

قرص ضد بارداری با چه داروهایی تداخل ایجاد می کند؟

پیش از مصرف قرص ضد بارداری، بهتر است این نکته را مدنظر قرار دهید که استفاده از داروهای مختلف به صورت همزمان می تواند عارضه های را در سطوح متفاوت ایجاد نماید. همچنین ممکن است استفاده از چند دارو به صورت همزمان، سبب کاهش اثر گذاری یا فقدان تاثیر آن ها گردد. برای مثال، در صورتی به صورت همزمان از قرص ال دی و داروهایی نظیر آنتی بیوتیک، ضد صرع، آمپی سیلین و ضد قارچ سبب بروز حالتی می شود که در نهایت به فقدان اثرگذاری این دارو ها و کاهش تاثیر قرص ضد بارداری منجر می گردد.

همچنین همان طور که اشاره شد، داروی انعقاد خون با قرص ال دی تداخل داشته و استفاده همزمان آن ها موجب از بین رفتن خاصیت درمانی این دارو می گردد. حتی در مواردی دیده شده است که استفاده از قرص ضد بارداری و برخی از میوه ها و خوراکی ها، به از بین رفتن تاثیر منجر شده و موجب حاملگی می شود.

تفاوت قرص اورژانسی، قرص ال دی و عوارض آن ها

برخی تصور می کنند که قرص ال دی همان قرص اورژانسی است، در صورتی که چنین نیست. قرص اورژانسی یک نوع قرص ضد بارداری به شمار می آید که دوز استروژن و پروژسترون آن بسیار بالاتر از قرص ال دی است. به همین دلیل، استفاده از قرص اورژانسی یک شیوه دائمی برای پیشگیری از بارداری ناخواسته به شمار نخواهد آمد. زیرا این محصول به دلیل ترکیبات قوی تر و دوز بالاتر هورمون های جنسی، تغییرات شدید تری را در بدن به وجود می آورد.

پس طبیعی است که عوارض آن بیشتر و شدید تر از قرص ال دی می باشد. عوارض این قرص ممکن است در افراد مختلف، به شیوه ای متفاوت بروز پیدا کند. حتی ممکن است برخی از افراد با مصرف خودسرانه این دارو، خونریزی واژینال را تجربه نمایند.

در چه زمان نباید از قرص های بارداری استفاده نمود؟

با توجه به عوارض و مطالب مطرح شده، بهتر است برخی از افراد از قرص های ضد بارداری استفاده نکنند. بیماری ها و شرایط زیر جزو موارد منع مصرف این دارو بر شمرده می شود:

• سرطان سینه
• سکته قلبی
• ترومبوآمبولیک
• شریان کرونر
• چربی خون
• سرطان دهانه رحم
• خونریزی واژینال
• تومور کبدی
• بیماری های کبدی

همچنین توصیه می شود که خانم هایی که سیگار مصرف می کنند، برای پیشگیری از بارداری از این دارو استفاده ننمایند.

سوالات متداول

۱- تا چه سنی می توان قرص ضد بارداری را مورد استفاده قرار داد؟

به طور کلی، می توان قرص های ضد بارداری را تا اوایل دوران یائسگی مورد استفاده قرار داد. البته اغلب افراد برای پیشگیری از عوارض، پیش از یائسگی استفاده از دارو را متوقف می کنند.

۲- آیا مصرف قرص ال دی سبب سقط جنین خواهد شد؟

خیر. این دارو ها صرفا با افزایش ضخامت لایه داخلی رحم به واسطه هورمون های جنسی، مانع از رسیدن اسپرم به تخمک شده و عمل لقاح را متوقف می کنند.

۳- آیا استفاده از قرص ال دی سبب بروز جوش و آکنه پوستی می شود؟

تنها برخی از قرص های ضد بارداری که حاوی مقادیری از هورمون پروژسترون هستند، ممکن است سبب بروز آکنه و جوش های پوستی شوند.