ارتباط موثر چیست؟

موضوع ارتباط موثر در روابط ما نقشی مهم را ایفا کرده و تمام معاشرت های اجتماعی افراد به این مهارت فوق العاده تاثیرگذار برمی گردد. یادگیری این مهارت بی نظیر می تواند تمام زندگی ما را تحث شعاع قرار دهد و روابط اجتماعی، خانوادگی، دوستانه ما را بهبود بخشد. هنر ارتباط موثر در وجود هر شخص قرار دارد، صرفا کافیست تا تصمیم به فراگیری روش های افزایش کیفیت این مهارت گرفته شود تا در جهت پیش برد اهداف خود استفاده نمایند. این نوشتار به جهت معرفی روش های افزایش کیفیت ارتباط موثر، اصول ارتباط موثر، نحوه برقراری ارتباط موثر ترتیب داده شده است.

ارتباط موثر چیست؟

با بزرگ شدن افراد و ورود آن ها به دنیای بزرگتری به نام اجتماع، یادگیری مهارت ارتباط موثر حائز اهمیت می شود، لذا افراد می بایست آموختن این مهارت را به عنوان یکی از اولویت ها در زندگی شخصی خود قرار دهند. در واقع شما در ارتباط موثر پیامی به طور واضح منتقل می کنید و می بایست طوری گوش دهید که فرد احساس شنیده شدن و درک شدن کند.

عدم یادگیری این مهارت می تواند کلیه روابط اجتماعی را تخریب کرده و احوالات بد را برای شما به ارمغان آورد. شاید بسیاری از افراد را دیده باشید که به هنگام صحبت کردن با یکدیگر، به جر و بحث می پردازند و نمی توانند ارتباط موثری را برقرار کنند، زیرا انتقال احساسات و بیان درست را فرا نگرفته اند. باور نداشتن عده ای به این مهارت، آن ها را از تجربه شیرین ارتباط موثر دور می کند، زیرا معتقد هستند که این مهارت کاملا غریزی بوده و قابلیت بهتر شدن را ندارد!

ارتباط موثر بر مبنای چند روش می باشد؟

یادگیری مهارت ارتباط موثر، افراد را قادر می سازد تا خیلی خوب به صحبت های طرف مقابل گوش داده و طبق زبان بدن مخاطب با او ارتباط برقرار کند. ۴ نوع روش ارتباط گیری مطرح شده است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت:

ارتباط کلامی

این ارتباط به عنوان موثرترین مرحله شناخته می شود که به صورت گفت و گوی تلفنی و حضوری می باشد. در مکالمات حضوری یکی از عوامل بسیار موثر می تواند برقراری ارتباط چشمی مناسب باشد. چنانچه در ارتباط کلامی موفق باشید قادر هستید سخت ترین موقعیت ها را نیز در روابط خود پشت سر بگذارید مانند موفقیت در یک مذاکره

ارتباط تصویری

این نوع از مهارت شامل عکس، نمودار و جدول بوده که به عنوان موثرترین مهارت در جلسات درون سازمانی و مذاکره مطرح می گردد.

ارتباط نوشتاری

در ارتباط نوشتاری باید خلاقیت و جذابیت لازم را رعایت کنیم تا متن و پیام ما اثر گذاری بالایی را داشته باشد. ایمیل، پیامک و پیام های ارسال شده در پیام رسان های مختلف در این دسته قرار می گیرد.

ارتباط غیرکلامی

ارتباط غیر کلامی با استفاده از زبان بدن منتقل می شود که حالات چهره، پیام مد نظر فرد را به مخاطب خود منتقل می کند مانند اخم کردن، چشم غره رفتن و…

اصول مهارت ارتباط موثر
مهارت	توضیحات
حقیقی و واقعی بودن	ارائه اطلاعات درست و استفاده از آمار و ارقام برای انتقال صحت پیام خود
بیان شفاف پیام	ارسال پیام و اصل موضوع به صورت شفاف و عدم ایجاد شک و شبهه در طرف مقابل
همخوان و هماهنگ بودن	انتقال پیام به صورت منسجم و عدم نتاقض در جملات بیان شده
منسجم بودن پیام	صحبت کردن حول محور موضوعی مشخص و عدم پراکنده بودن کلمات
تعهد داشتن	نشان دادن خود به عنوان فردی متعهد
تمام و کمال بودن	انتقال پیام به صورت مختصر و مفید
رعایت ادب و احترام حین انتقال پیام	مورد احترام قرار دادن مخاطب

تکنیک های تقویت ارتباط موثر

بهترین زمان برای تمرین مهارت های ارتباطی، ارتباطات روزمره ای می باشد که با تعاملات ساده این مهارت تقویت می شود، در ادامه نحوه برقرای ارتباط موثر ذکر شده است:

شنونده خوبی باشید

برقراری ارتباطی موثر و مفید نیازمند گوش دادن فعال به صحبت های طرف مقابل می باشد. تنها صحبت کردن به عنوان فاکتور ارتباطی موثر مطرح نمی باشد و باید خوب گوش دهید تا مخاطب مایل به صحبت کردن با شما باشد.

• از پرت کردن حواس او بپرهیزید.
• اگر مطالب را فراموش می کنید نت برداری کنید.
• حرف دیگران را قطع نکنید.
• پیش از پایان صحبت طرف مقابل او را قضاوت نکنید.

زبان بدن را دست کم نگیرید!

از جمله ارتباط موثر دیگر، استفاده از تکنیک های یادگیری زبان بدن است که به روش غیر کلامی بوده و با استفاده از چشم و اعضای بدن، برای انتقال پیام خود بکار گرفته می شود، همچنین یادگیری زبان بدن به شما کمک می کند تا معنای نگاه و احساسات طرف مقابل را به خوبی درک کنید و بر اساس آن اقدام نمایید. چند مثال برای ارتباط غیرکلامی:

• تقویت ارتباط موثر با استفاده از زبان بدن، بازوهای باز، ایستادن یا نشستن روی لبه صندلی با حالت باز و رو به روی مخاطب
• استفاده از زبان بدن برای تاکید یا تقویت پیام کلامی مثلا ضربه به دوست خود و تعریف از موفقیت او

خشم و استرس خود را مهار کنید

افراد می بایست خشم خود را در روابط اجتماعی کنترل کنند تا باعث دور شدن دیگران از آن ها نشوند، البته برخی مواقع بروز خشم لازم است ولی نباید بیش از حد این عمل تکرار شود. این روش ها در رفع استرس به شما کمک می کند:

• استفاده از حواس بینایی، لامسه، چشایی، بویایی یا حرکت کردن و تغییر موقعیت مثلا خوردن شکلات نعناع فلفلی، به یاد آوردن خاطره ای آرام بخش
• پیدا کردن مکانیزمی موثر برای کنار آمدن با استرس
• استفاده از حس شوخ طبعی
• مصالحه کردن
• انجام مراقبه و بازیابی تعادل

لبخند بزنید

معجزه لبخند انکار ناپذیر است و موفقیت های بسیاری با استفاده از لبخند می توان کسب کرد، لذا در کنار آرامش داشتن از لبخند هم استفاده نمایید. لبخند هم نوعی زبان بدن است که اثر گذاری بالایی را دارا بوده و خوش رو بودن شما را به مخاطب می رساند که می تواند قدمی برای برقراری ارتباط باشد.

نگرش مثبت را به منفی ترجیح دهید

نگرش یک فرد بر روی روابط او هم تاثیر گذار است، بنابراین بهتر است دید خود را در جهت مثبت تقویت کرده و از برداشت های منفی جلوگیری نمایید. زاویه دید مثبت موجب اظهار نظرات مثبت در مسائل مختلف شده که باعث برقراری ارتباط موثر با دیگران می گردد.

امنیت و اطمینان

تنها دلیل پیروزی شما در داشتن یک ارتباط موثر، احساسی است که شما به مخاطبان خود می‌دهید. این احساس می‌تواند، حس امنیت و اطمینان را نیز به وجود آورد، مثلا در صورتی که در ارتباطی، مشاهده کردید که طرف مقابل شما در حال گارد گرفتن است، پیش از شروع اصل مطلب، کمی به صورت غیرمستقیم با او صحبت کرده تا ابتدا با شما احساس راحتی کند و پس از آن هوشمندانه وارد موضوع و هدف اصلی مورد نظر خود شوید.

از موضوع اصلی طفره روید!

مهم ترین نکته این است که در هر ارتباطی مستقیما سر اصل مطلب نروید، نشان دادن اینکه فقط قصد فروش محصولات خود را دارید، کمی احساس ناخوشایندی دارد؛ بنابراین نباید کاری کرد تا طرف مقابل این احساس را داشته باشد. در مقابل استفاده از روش تقلب به عنوان یکی از قانون های ارتباطی می تواند کار ساز باشد. یعنی موضوع و هدف خود را ما بین صحبت های دوستانه به کرسی بنشانید تا خرید و یا بستن قرار داد به خوبی انجام گیرد.

فروتن نباشید!

به جهت برقراری ارتباط موثر کلمات را به صورت قاطع و بدون فروتنی بیش از اندازه، ادا کنید تا مشتری به حسن انجام کار شما پی برده و به شما اطمینان کند.

موانع ارتباط موثر

• انتقاد و ارزیابی منفی از رفتارها
• نام گذاری و تعیین صفتی منفی برای طرف مقابل
• تشخیص گذاری و آنالیز رفتار فرد مقابل به شکل منفی
• ستایش به همراه ارزیابی به جهت انجام دادن کار ما
• دستور دادن به فرد مقابل برای انجام کارها
• تهدید کردن فرد در صورت انجام ندادن کار مورد نظر
• اخلاقی سازی و بیان اینکه فرد چه کاری باید و نباید انجام دهد به همراه نصیحت کردن
• پرسیدن سوالات زیاد و نامناسب
• نصیحت کردن و نشان دادن راه حل به مشکل طرف مقابل
• منحرف سازی و توجه نکردن به مشکل طرف مقابل با عوض کردن موضوع
• بحث منطقی و عدم در نظر گرفتن ارزش ها و احساسات مخاطب
• اطمینان آفرینی با بیان حرف های کلیشه و بی ارزش و باخبر بودن خود مخاطب از آن

معرفی کتاب

در حوزه ارتباط موثر، چندین کتاب فوق العاده به چاپ رسیده است تا اشخاصی که در این زمینه به راهنمایی احتیاج دارند از آن استفاده کرده و ارتباط خوبی را با دیگران برقرار کنند:

• آیین دوست یابی
• گفتگوهای سرنوشت ساز
• کتاب جامع اسرار زبان بدن
• فقط گوش کن
• تک خوری ممنوع
• به زبان تد
• هرگز سازش نکنید
• همیشه بدانید که چه بگویید
• مهارت ارتباط با مردم
• گفتگو های سخت

ارتباط موثر در خانواده، با مشتری و سازمان
نوع ارتباط	توضیحات
ارتباط موثر با خانواده	برخورداری از حس همدلی و همدردی، شنونده خوبی بودن، پرهیز از مخالفت به صورت مستقیم، شناسایی افکار مخرب و منفی
ارتباط موثر با مشتری	عدم قطع سخن مشتری، گوش دادن به صحبت های مشتری، پیش بینی مخالفت ها و سوالات مشتریان
ارتباط موثر با سازمان	آشنایی با ارتباط غیر کلامی، بازخورد صادقانه، درگیر کردن مخاطب در گفت و گوها، صحبت کردن فی البداهه، شنونده خوبی بودن

سخن پایانی

بیان همدلی به طرف مقابل حساسیت را منتقل می کند، بنابراین ابتدا شرایط مخاطب را بشناسید سپس نیاز یا نظر خود را بیان کنید. برای مثال من می دانم که سرت شلوغ است اما از تو می خواهم که برای من هم وقت بگذاری.

سوالات متداول

۱- ارتباط موثر چیست؟

در ارتباط موثر پیامی به طور واضح منتقل می کنید و می بایست طوری گوش دهید که فرد احساس شنیده شدن و درک شدن کند.

۲- انواع ارتباط موثر کدامند؟

ارتباط موثر در چهار دسته ارتباط کلامی، نوشتاری، تصویری و غیرکلامی طبقه بندی می گردد.

۳- نحوه برقراری ارتباط موثر را بیان کنید؟

شنونده خوبی بودن، استفاده از زبان بدن و دیگر مواردی که برای دانستن آن می توانید به مقاله مراجعه نمایید.

سوالات خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید…